Skilnad mellom versjonar av «Pegmatitt»
s (Rettet skrivefeil) |
s (→Pegmatitten i Evje - Iveland: språkvask til nynorsk) |
||
| Line 7: | Line 7: | ||
== Pegmatitten i Evje - Iveland == | == Pegmatitten i Evje - Iveland == | ||
Geologar mener det tok titusener av år for pegmatittane i Evje - Iveland å krystallisere. Dei blei danna på eit djup av 12-15 km nede i jordskorpa, der det var svært varmt og krystalliseringa tok lang tid. | |||
Mange av | Mange av dei høgaste fjelltoppane og bergryggane i [[Iveland]] er av dette bleike pegmatittfjellet. Kvarts-feltspatblandinga som desse toppene består av er ein hard og motstandsdyktig steintype, langt sterkare enn den mørke [[Amfibolitt|amfibolitten]]. Under den siste istida, for meir enn 10 000 år sidan, skrapte isbreane mot fjellgrunnen, og dei harde pegmatittane blei mindre slitne ned enn den sprøare amfibolitten rundt. | ||
== Kjelder == | == Kjelder == | ||
Versjonen frå 16. september 2018 kl. 09:16
.JPG){kind=link}
Pegmatitt er ein grovkorna, magmatisk bergart. Storleiken på korna varierer frå nokre centimeter til meir enn ti meter i diameter eller lengde i dei mest ekstreme tilfella.
Eit fleirtal av alle pegmatittar har ei granittisk samansetning med feltspat, kvarts og glimmer som hovudminerala. Det finnast også andre typar pegmatittar, men i Iveland - Evje amfibolitten er det kun granittpegmatittar.
«Pegmatitt» kjem av gresk pegma som tyder binding, nettverk.
Pegmatitten i Evje - Iveland
Geologar mener det tok titusener av år for pegmatittane i Evje - Iveland å krystallisere. Dei blei danna på eit djup av 12-15 km nede i jordskorpa, der det var svært varmt og krystalliseringa tok lang tid.
Mange av dei høgaste fjelltoppane og bergryggane i Iveland er av dette bleike pegmatittfjellet. Kvarts-feltspatblandinga som desse toppene består av er ein hard og motstandsdyktig steintype, langt sterkare enn den mørke amfibolitten. Under den siste istida, for meir enn 10 000 år sidan, skrapte isbreane mot fjellgrunnen, og dei harde pegmatittane blei mindre slitne ned enn den sprøare amfibolitten rundt.